สุขภาพแบตเตอรี่ ของเครื่อง MacBook , MacBook Air , MacBook Pro เครื่องคอมพิวเตอร์ของ Apple (รวมไปถึง iPhone, iPod และ iPad) สามารถตรวจสอบได้ไม่ยาก เพราะ OS ถูกออกแบบเอาไว้ให้เราสามารถเข้าถึงข้อมูลเหล่านี้ได้อยู่แล้ว ข้อมูลที่เราเข้าถึงได้มีอะไรบ้าง ทำได้อย่างไร ประเมิน สุขภาพของแบตเตอรี่ อย่างไร
Note : เครื่องคอมพิวเตอร์ที่ใช้อ้างอิงในบันทึกนี้ เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์ MacBook Air รุ่น Early 2015 และ MacOS Big Sur เวอร์ชั่น 11.2
สุขภาพแบตเตอรี่ ดูข้อมูลพื้นฐานได้จาก Battery Preferences
ใน MacOS เราสามารถเข้าถึงข้อมูลพื้นฐานที่เรามักจะต้องเห็นได้ง่าย ๆ จาก Battery Preferences ซึ่งเข้าถึงได้จากการกดปุ่ม -> System Preferences > กดที่ Battery
หน้าจอของ System Preferences > Battery ของ MacOS Big Sur จะแสดงประวัติการใช้แบตเตอรี่ของเราในช่วงเวลา 24 ชั่วโมง และแสดงข้อมูลที่เก็บไว้อีก 10 วัน
สุขภาพแบตเตอรี่ เข้าถึงข้อมูลด้วย System Information
App ที่ติดมากับเครื่อง ที่ชื่อว่า System Information สามารถให้ข้อมูลเกี่ยวกับแบตเตอรี่ทั่ว ๆ ไปได้ เมื่อเราเปิด App นี้ เราจะสามารถเข้าถึงข้อมูลแบตเตอรี่ได้จากเมนู Hardware -> Power
ข้อมูลที่เราสามารถนำมาใช้ได้ เข้าใจได้ง่าย จากหน้าจอ System Information นี้ คือส่วนของ Charge Information ในส่วนของ Full Charge Capacity (mAh), State of Charge (%) และ Health Information ทั้ง Cycle Countและ Condition
Full Charge Capacity (mAh) ระบุว่า ปัจจุบันนี้ แบตเตอรี่ (น่าจะอ้างอิงจากการชาร์จแบตเตอรี่จนเต็มครั้งล่าสุด) สามารถจุไฟได้สูงสุดเท่าไหร่ กี่ mAh
State of Charge (%) หมายถึง % ของแบตเตอรี่ตอนนี้ เทียบกับความสามารถจุไฟได้สูงสุด ณ ปัจจุบัน จากรูปนี้ 48% หมายถึง ตอนนี้แบตเตอรี่มีไฟอยู่ประมาณ 2,334 mAh นั่นเอง
Cycle Count หมายถึง จำนวนครั้งของการชาร์จไฟจนเต็มแบต เราชาร์จไปแล้วกี่ครั้ง, เนื่องจากผมเพิ่งเปลี่ยนแบตเตอรี่มาใหม่ ก็เพิ่งจะชาร์จจนเต็มไปแล้ว เพียงแค่ 69 รอบ หรือคิดได้ว่าใช้งานแบตเตอรี่ก้อนนี้ไปได้ประมาณ 2-3 เดือนนั่นเอง
Condition อันนี้สำคัญ เป็นตัวที่ระบุว่า เราควรจะเอาเครื่องของเราไปรับบริการเปลี่ยนแบตได้แล้วหรือยัง Normal หมายถึง ปกติดี และ Service recommended มีความหมายว่าแบตเตอรี่ก้อนนี้ยังใช้ได้อยู่นะ แต่ไม่สามารถเก็บไฟได้ดีเหมือนกับแบตเตอรี่ก้อนใหม่ๆ หมายถึงว่าเราควรเปลี่ยนแบตเตอรี่นั่นเอง
coconutBattery – App ฟรี ให้ข้อมูลครบถ้วน
หลาย ๆ เว็บได้แนะนำ app ที่ชื่อว่า coconutBattery เป็นของฟรีที่ช่วยให้เราเข้าถึงรายละเอียดข้อมูลได้มากขึ้น ช่วยให้เราประเมินสถานการณ์สุขภาพของแบตเตอรี่ของเราได้ง่ายขึ้น
Battery Health 3 – ให้ข้อมูลละเอียดครบถ้วน หน้าตาสวย
Battery Health 3 เป็นอีก app หนึ่งที่ให้ข้อมูลรายละเอียดแบตเตอรี่ได้ดี หน้าตาสวยงาม การแสดงผลข้อมูลประวัติการใช้งานแบตเตอรี่เป็นกราฟแท่งที่สวยงาม อ่านเข้าใจได้ง่ายกว่า coconutBattery
ประเมิน สุขภาพของแบตเตอรี่
ใกล้จะได้เวลาเปลี่ยนแบตเตอรี่แล้วหรือยัง เราจะต้องเริ่มกันเงินเอาไว้เพื่อจ่ายค่าเปลี่ยนแบตเตอรี่แล้วหรือยัง เราจะรู้ได้จาก Charge Cycle , Battery Condition และส่วนที่แสดงใน app coconutBattery หรือ Battery Health 3
สำหรับ MacBook , MacBook Air , MacBook Pro รุ่นใหม่ๆ รุ่นหลังจากปี 2009 ทาง Apple ให้ข้อมูลว่า สามารถชาร์จได้ประมาณ 1000 รอบ ดังนั้นหาก Charge Cycle นับได้เกือบ ๆ 1000 รอบ ก็น่าจะใกล้ถึงเวลาเปลี่ยนแบตแล้ว – แต่มันก็ไม่ใช่แบบนั้นเสมอไปนะ
บางทีเราชาร์จแบตไปได้ไม่กี่รอบ แบตเตอรี่อาจจะเสื่อมก่อนก็ได้ เราสามารถประเมินได้จาก Battery Condition หากขึ้นมาว่า Service Recomended ก็หมายความว่าได้เวลาเปลี่ยนแบตแล้ว
อย่างรูปด้านบนนี้ Cycle Count เพียงแค่ 165 เท่านั้น แต่ก็ขึ้น Condition ว่า Service Recommended เสียแล้ว ด้วยเหตุผลอะไรก็ไม่เข้าใจมันเหมือนกันครับ
การแสดงข้อมูลของ MacOS จะค่อนข้างหยาบเกินไป อาจจะดูแล้วไม่สบายใจ coconutBattery และ Battery Health 3 สามารถให้ข้อมูลละเอียดกว่า ทำให้เรารู้สึกสบายในที่ได้รู้มากกว่า แบตเตอรี่ ดั้งเดิมถูกออกแบบมาให้สามารถจุไฟได้กี่ mAh และเมื่อเทียบกับความจุในปัจจุบัน สามารถช่วยให้เราประเมินได้ละเอียดขึ้นอีก เช่น เราอาจจะเตรียมตัวเปลี่ยนแบตเตอรี่ ตั้งแต่ตอนที่ความจุลดลงเหลือที่ประมาณ 85% ของความจุสูงสุดที่ถูกออกแบบไว้
ถ้าไม่เปลี่ยน แบตมันจะบวม ๆ แล้วก็ทำให้เครื่องของเราปูดออกมา เมื่อเปลี่ยนแบตรูปร่างของตัวเครื่องมันจะไม่สามารถกลับมาได้เหมือนเดิมด้วยนะ
ดูแลเครื่องให้ดี ๆ นะครับ แต่ละเครื่องมันราคาแพงอยู่นะ เปลี่ยนแบตราคาไม่เท่าไหร่หรอกครับ ถ้ายังอยู่ในระยะเวลาประกัน นำเครื่องเข้าศูนย์ก็สบายใจดี หรือหากต้องการประหยัดหน่อยก็ใช้บริการร้านอื่น ๆ ที่อยู่นอกศูนย์ก็ได้ครับ